भन्सार कडाई नहुँदा नेपाली बजारमा प्लाष्टिकका फूलमाला छ्याप्छयाप्ती

सरकारले वातावरण संरक्षणका लागि भन्दै नेपाली बजारमा प्लाष्टिकका फूल र मालाको कारोबारमा रोक लगाएको छ । विशेषगरी तिहार र छठ पर्वमा प्लाष्टिकजन्य फूलमाला तथा सामग्रीको प्रयोग बिक्रीवितरण नगर्न वातावराण विभागले एकवर्ष अघि नै सचेत गराएको हो । तर बजारमा जताततै कृतिम माला निर्वाध किनबेच भइरहेको छ ।

हिन्दु नेपालीहरुको दोस्रो ठूलो चाड तिहार । अत्यधिक फूलको प्रयोग हुने भएकाले तिहारलाई फूलैफूलको चाड पनि भनिन्छ । पहिले सयपत्री र मखमली फूलको माला मात्रै प्रयोग हुने तिहारमा पछिल्ला वर्षहरुमा कृत्रिम मालाले स्थान पाइरहेको छ ।

गत वर्षहरुमा जस्तै यसवर्ष पनि प्लाष्टिकका फूल र मालाको किनबेच रोकिएन । वातावराण विभागले प्याष्टिकका माला आयात र बिक्री वितरणमा कडाइ गरे पनि नेपाली बजारमा यसको किनबेच निर्वाध भइरहेको छ । हेटौंडाको मेनरोड, सिमाचोक, खोपेगल्ली, राप्तीरोड लगायतका क्षेत्रमा प्लास्टिकका फूल र मालाहरु छ्याप्छयाप्ती बिक्री भइरहेका छन् ।

स्थानिय सरकारको कमजोरीका कारण प्लास्टिकका फूल र मालाको किनबेच नरोकिएको व्यापारी बताउँछन् । बजारमा आएपछि रोक्नुभन्दा भन्सारबाटै कडाइ हुनुपर्ने उनिहरुको भनाइ छ । भन्सारमा खासै कडाइ नहुने र थोरै पैसामा पनि सामान छाडिदिने गरेको व्यापारीहरु बताउँछन् ।

हेटौंडा बजार क्षेत्रमा अखाद्य वस्तुको बिक्रिवितरण तथा कालोबजारी नियन्त्रण गर्न विभिन्न निकायहरु चाडपर्व लक्षित अनुगमनमा लागि परेका छन् । तर सरकारले प्रतिबन्ध लगाएको कृतिम माला अर्थात प्लास्टिकका फूल तथा मालामा भने कसैको ध्यान जान सकेको छैन । निती बनाउने तर कार्यान्वयनको पाटो कमजोर हुँदा समस्या हुने गरेको उपभोक्ता हित संरक्षण मंचका केन्द्रिय उपाध्यक्ष वासु खतिवडा बताउनुहुन्छ ।

प्लास्टिकका फूलमाला र भारतीय सयपत्री फूल आयातमा सरकारले लगाएको प्रतिबन्धले उत्साही भएका किसानलाई भने निरास बनाउने देखिन्छ । स्थानिय स्तरमा उत्पादित प्राकृतिक फूलको बिक्री बितरणमा असर पुग्ने गुनासो आइरहेकोले आगामी वर्षदेखि हेटौंडा उपमहानगरपालिकाले कृतिम फूलको बिक्रिवितरण नियन्त्रण गर्ने प्रवक्ता सविन न्यौपानेले बताउनुभयो ।

सरकारले २०७९ साल साउन १६ गते नेपालभर प्लाष्टिकको फूलमालाको उत्पादन, आयात र बिक्री वितरणमा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाएको थियो । साथै यसवर्षपनि ७७ ओटै जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा कृतिम फूलको बिक्रिवितरणका विषयमा अनुगमन गर्न पत्रचार समेत गरेको छ ।

सूचना पाउने बित्तिकै कार्यान्वयन प्रक्रियामा आफुहरु लागेको भन्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय मकवानपुरका निमित्त प्रमुख जिल्ला अधिकारी झरेन्द्र प्रसाद चापागाईले अघिल्ला वर्षको स्टक सामान व्यपारीले बेच्न राखेको पाइएको बताउनुभयो । कतीपय अवस्थामा व्यवहारिक भएर सोच्न बाध्य भइने भन्दै उहाँले पत्राचर ढिला हुँदा समस्या हुने बताउनुभयो ।

सरकारले वातावरण संरक्षणका लागि भन्दै निषेध गरेको विषयमा स्थानिय सरकार नै स्पष्ट छैन । जसका कारण प्रतिबन्धित वस्तुले बजार ढाकिरहेको छ । बजारमा छ्याप्छयाप्ती देखिएका कृतिम फूलले प्राकृतिक फूलको व्यवसायीक खेती गरी आफु र देशलाई आत्मनिर्भर बनाउ कस्सिएका किसानको विश्वास नतोडोस्, कामना ।